Россиянын премьер-министри Михаил Мишустин дүйшөмбү күнү Иранга расмий сапар менен келип, республиканын жетекчилиги менен сүйлөшүүлөрдү өткөрдү. Бул тууралуу орус өкмөтүнүн маалымат кызматы кабарлады.
Сапардын алкагында орус өкмөтүнүн башчысы Ирандын биринчи вице-президент Мохаммад Реза Ареф жана президенти Масуд Пезешкян менен жолугушуп, сүйлөшүүлөрдү жүргүздү.
Буга чейин РФ министрлер кабинетинин басма сөз кызматы орус тарап менен ислам республикасынын жетекчилигинин ортосундагы сүйлөшүүлөрдүн жүрүшүндө орус-иран соода-экономикалык жана маданий-гуманитардык кызматташуунун бардык маселелерин кароо пландалып жатканын маалымдаган.
Орусия Иран менен кызматташууга кызыкдар
Мишустин дүйшөмбү күнү Ирандын биринчи вице-президенти Мохаммад Реза Ареф менен жолукту. Анын жүрүшүндө ал Орусия Иран менен кызматташууну жогорку деңгээлге көтөрүүгө кызыкдар экенин билдирди.
“Орусия менен Ирандын ортосундагы мамилелер узак тарыхка ээ жана достук, жакшы коңшулук жана өз ара урматтоо принциптерине негизделген. Орусия биздин кызматташуубузду жогорку деңгээлге алып чыгууга жана аны маңыздуу ишке ашырууга кызыкдар”, – деди Мишустин.
Ал мындай чечимдерди эки өлкөнүн лидерлери кабыл алганын эске салды.
«Биз Ирандын Орусия менен стратегиялык өнөктөштүгүн мындан ары да бекемдөө боюнча принципиалдуу чечимин кубаттайбыз жана бул мамилени толук бөлүшөбүз», – деди орус өкмөтүнүн башчысы.
Ал Орусияда соода-экономикалык кызматташтыкты кеңейтүүгө, өз ара соода жүгүртүүнү жана анын структурасын диверсификациялоого артыкчылыктуу маани беришет жана аны жогорулатуу боюнча ишти улантууну сунуштайт деп белгиледи.
«Албетте, биз ар кандай чөйрөлөрдө бир катар ири инвестициялык долбоорлорду уюштуруу үчүн эң ыңгайлуу шарттарды түзүүнү маанилүү деп эсептейбиз», – деди Мишустин.
Ал мындай иштерди орус тараптан энергетика министри Сергей Цивилев жетектеген соода-экономикалык кызматташуу боюнча биргелешкен туруктуу орус-иран комиссиясы чечиши керектигин эске салды.
“Биз логистикалык жана транспорттук инфраструктураны эң келечектүү багыт катары карайбыз. Орусия менен Иран Каспий аймагында да, Евразияда да чоң транзиттик потенциалга ээ. Биз эл аралык коридорлорду активдүү өнүктүрүп жатабыз: “Түндүк-Түштүк” транспорт коридору Балтика жана түндүк деңиздердеги орус портторун Перс булуңунун жана Инди океанынын жээгиндеги Иран порттору менен байланыштырат жана бардык Евразия мамлекеттеринин Азия-Тынч океан аймагы жана Африканын тездик менен өсүп жаткан рынокторуна түз чыгууну камсыз кылат”, – деди Мишустин.
Ал ошондой эле Москва гуманитардык кызматташууга да чоң маани берерин кошумчалады.
“Акыркы кезде Иранда орус тилин окууга, атап айтканда, жогорку билим алууга кызыгуу күчөп жатканын билем. Акыркы төрт жылда Орусиянын университеттеринде окуган ирандык студенттердин саны үч эсе көбөйүп, 8 миң адамга жетти. Биз муну кубаттайбыз. Биздин туристтик алмашуу жаатында чоң потенциал бар, атап айтканда, туристтик топтор үчүн визасыз режимди алуу чечими Иранга саякаттаган орус жарандарынын санын 52% көбөйттү, ал эми ирандык туристтерде бүгүнкү күндө Орусияга баруу үчүн электрондук виза алуу мүмкүнчүлүгү бар”, – деп белгиледи орус өкмөтүнүн башчысы.
Иран Орусия менен мамилесин олуттуу түрдө чыңдоо ниетинде
Ирандын биринчи вице-президенти Мохаммад Реза Ареф өз кезегинде Иран Орусия менен мамилесин олуттуу түрдө бекемдөө жана талаштуу маселелерди бири-бири менен өз ара аракеттенүү менен чечүү ниетинде экенин билдирди.
“Биздин мамилелердин бардык деңгээлдерде жакшы темптер менен өнүгүп жатканы абдан кубандырат. Ирандын жаңы өкмөтү биздин мамилелерди чыңдоого олуттуу мамиле кылып жатканын баса белгилегим келет”, – деди Ареф.
Ал Орусия менен кызматташуу Ирандын тышкы саясатынын артыкчылыктуу багыттарынын бири экенин баса белгиледи.
Жаңы өкмөттө биз сүйлөшүүлөрдү баштоону жана түзүлгөн келишимдердин жакынкы аралыкта иш жүзүндө ишке ашырылышын камсыз кылууну максат кылып жатабыз», – деди ирандык вице-президент.
Анын айтымында, “батыштын мыйзамсыз санкцияларына каршы турууда эки өлкөнүн жалпы тажрыйбасы жана бул санкцияларды нейтралдаштыруу үчүн кызматташуу зарылчылыгы” Иран менен Орусиянын “бири-бири менен бардык деңгээлде жана бардык багытта кызматташуусун” талап кылат.
Экономикалык кызматташууга токтолгон вице-президент учурда эки өлкөнүн ортосундагы товар жүгүртүү 2,5 миллион еврону түзүп жатканын эске салып, биргелешкен аракеттердин аркасында бул көрсөткүч «татыктуу деңгээлге» көтөрүлөт деген ишенимин билдирди.
Мишустин Ирандын президентин Москвага чакырды
Андан соң Мишустин өлкө президенти Масуд Пезешкиан менен жолугушту.
Анын жүрүшүндө Пезешкиан Иран менен Россиянын ортосундагы мамилелерде жетишилген бардык жакшы нерселер азыр ишке ашырылып жатканын жана өз ара аракеттешүүнү өнүктүрүү үчүн бардык күч-аракетибизди жумшап жатышканын, анткени Иран менен Орусияга каршы санкциялар алардын күчүн чогуу бекемдөөнү талап кыларын билдирди.
“АКШ Иран жана Орусия сыяктуу өлкөлөрдү изоляциялоо үчүн өзүнүн гегемониясын сактап калгысы келет. Бирок биз буга анын ичинде ШКУ жана БРИКС сыяктуу форматтарда каршы турушубуз керек”, – деди Пезешкиан.
Мишустин өз кезегинде президентке, ошондой эле Ирандын Жогорку лидери Хаменеиге Россиянын президенти Владимир Путиндин эң жылуу сөздөрүн жолдоду.
Орус өкмөтүнүн башчысы Ирандын президенти Масуд Пезешкян менен Тегерандагы сүйлөшүүлөрүндө Москвада аны эки өлкөнүн ортосундагы ар тараптуу стратегиялык кызматташтык боюнча келишимге кол коюу үчүн күтүп жатышканын билдиргенин Ирандын аткаруу бийлигинин басма сөз кызматы кабарлады.
«Сизди Москвада БРИКСтин жыйынына, ошондой эле өлкөлөрүбүздүн ортосундагы ар тараптуу стратегиялык кызматташтык боюнча келишимге кол коюуга катышууңузду күтүп жатабыз», – деди Мишустин.
Орусиянын премьер-министри Михаил Мишустин Ирандагы сапарын жыйынтыктап, андан ары иш сапары менен Ереванга келди. Ал шейшембиде Евразиялык өкмөттөр аралык кеңештин жыйынына жана Евразия экономикалык форумунун пленардык жыйынына катышат.
