Орусия Федерациясынын мурдагы вице-премьер-министри Сергей Шахрайдын айтымында, БУУ жана Дүйнөлүк соода уюму сыяктуу негизги эл аралык институттар терең кризисте.
Шанхай Кызматташтык Уюму (ШКУ) жаңы эл аралык тартип боюнча сүйлөшүүлөрдү баштоого жана ага катышууга тийиш. Мындай пикирин Шанхай саясий-укуктук академиясында өтүп жаткан ШКУнун аналитикалык борборлорунун форумунда сүйлөгөн Орусия Федерациясынын мурдагы вице-премьер-министри Сергей Шахрай билдирди.
«Бүгүнкү күндө БУУ, Дүйнөлүк Соода Уюму сыяктуу негизги эл аралык институттар эң терең кризисте экенин баарыбыз көрүп турабыз», – деди ал, БУУ менен ДСУнун нормалары жана принциптери жаңы түзүлгөнгө чейин толук көлөмдө иштей берерин белгилеп. Дүйнөлүк тартиптин эрежелери иштелип чыккан жана эл аралык турмушту уюштуруу үчүн жаңы институттар түзүлгөнгө чейин гана иштей алат.
«Шанхай Кызматташтык Уюму бүтүндөй уюм катары Европа Биримдиги, Америка Кошмо Штаттары, Британия, Африка Биримдиги, Латын Америка коомчулугу жана жаңы эл аралык тартип жана эл аралык укуктун жаңы нормалары боюнча консультациялар менен сүйлөшүүлөрдү баштоого тийиш. Кариб өлкөлөрү, ШКУ жаңы дүйнөлүк тартип боюнча сүйлөшүүлөрдүн катышуучусу болушу керек, мен ишенем, биринчи этапта өлкөлөр менен алардын ассоциацияларынын ортосунда ишенимди чыңдоочу чаралардын системасын түзүү же калыбына келтирүү боюнча сүйлөшүүлөр жүргүзүлүшү керек жана бул жаңы блоктор эл аралык абалдын оорчулугун басаңдатуу жана ядролук куралды колдонуу менен ири согуш коркунучун артка кайтаруу максатын көздөйт», – деди Шахрай.
Ал ошондой эле мамлекеттердин, бизнес-өнөктөштөрдүн жана коомдук түзүмдөрдүн ортосундагы мамилелер укуктук база менен аныктала тургандыгына көңүл бурду, бирок дүйнөдө бир нече укуктук системалар бар, алардын негизинде тигил же бул кырдаалга баа берилет, ошондуктан ар кайсы өлкөлөр башка жол менен укуктук маселелерди чечүүдө. «Бул жагдай, албетте, биздин өз ара түшүнүшүүбүзгө жана кызматташтыктын темпине таасирин тийгизет, ошондуктан укуктук системалардын жакындашуусу, илимий же теориялык гана проблема эмес, бул өтө маанилүү практикалык көйгөй, биринчи кезекте Шанхай кызматташтык уюму үчүн. Ал процесстерди эффективдүү башкаруу үчүн мамлекеттердин, мыйзамдын жана ал тургай коомдук мамилелердин санариптик трансформациясынын фонунда бирдиктүү эрежелер жана нормалар керек. Системалар, мыйзамдын ар кандай тилдери бирдиктүү санариптик платформага бириктирилиши мүмкүн», – деп эсептейт мурдагы вице-премьер-министр.
