Израилдик режимдин Газадагы согушу учурундагы аракеттери Израилдин эң жакын досу Дональд Трампты да тынчсыздандыргандай кара так калтырды. Трамп Израилдин дүйнөдө гана эмес, америкалык башкаруу системасында да өз ордун жоготкондугун моюнга алды.
Бул тууралуу Fars News агенттиги маалымдады.
Маалыматка ылайык, Израилдин мындан ары да обочолонуп кетишинен чочулаган Дональд Трамп 2024-жылдын октябрь айында Газа боюнча ок атышпоо келишимине жетишүү үчүн бардык күчүн жумшаган.
Трамп Газадагы согуш Израилди дүйнөнүн көптөгөн өлкөлөрүнүн колдоосунан ажыратканын моюнга алып, израилдик режимдин жетекчилерин ок атышпоого көндүрүү үчүн бул согуш Израилди дүйнөдө изоляцияга салганын баса белгилеген.
Ал согушту токтотуудагы негизги максаттарынын бирин Израилдин мурдагы статусун калыбына келтирүү деп мүнөздөгөн.
Израилдин АКШдагы позициясы да начарлады
Газа тилкесиндеги ок атышпоо режимине бир нече ай өтсө да, Израил жоготкон аброюн кайра кайтара алган жок.
Дүйнөнүн көптөгөн университеттери израилдик билим берүү мекемелерин бойкоттоону улантып жатышат. Ошондой эле эл аралык коомчулук Израилге каршы нааразылык акцияларын өткөрүп, бул режимдин товарларын сатып алуудан баш тартып келет.
Трамптын айтымында, Израил алтургай Кошмо Штаттардын ичинде да мурдагыдай таасирге ээ эмес.
АКШ президенти жакында жөөт коомчулугунун өкүлдөрү менен жолугушууда жөөт лоббиси Вашингтондо мурдагы таасирин жоготконун, ал эми Конгресс “антисамиттикке” көбүрөөк ооп баратканын айткан. Ал жөөт коомчулугун жана Израилдин өнөктөштөрүн этият болууга чакырып, жөөттөр жана Израилдин дүйнөлүк орду үчүн кооптуу процесстер жүрүп жатат деп эскерткен.
Трамп Израилдин мурунку позициясын азыркысы менен салыштырып, кырдаал азыр Израилге каршы экенин айткан.
“Атам мага мурда бул өлкөдөгү эң күчтүү лобби — жөөт лоббиси, Израил лоббиси деп айтчу. Азыр андай эмес. Сиздерге каршы тургандар көбөйдү. Конгрессте Израилге жардам бергиси келбегендер, Израилди жактырбагандар, ал тургай Израилди жек көргөндөр да бар”, – деди АКШ лидери.
АКШнын президенти Кошмо Штаттарда Израилге болгон ишеним жоголгондугун моюнга алды.
Трамп ошондой эле Австралиядагы окуяларга, анда бир нече жөөттөрдүн каза болгонуна токтолуп, мындай окуяларга байланыштуу тынчсыздануусун билдирди.
Бүгүнкү Израилдин абалы
Трамптан тышкары, Израилдин өзүндөгү саясатчылар жана маалымат каражаттары да режимдин дүйнөлүк деңгээлде «обочолонуунун цунаминисине» кабылганын моюнга алышууда.
“Бүгүнкү Израил — биз билген Израил эмес. Сионисттик кыял жана эл аралык аброй урап жатат”, — деп билдирген Израилдин мурдагы премьер-министри Эхуд Барак.
Премьер-министр Биньямин Нетаньяху да сентябрь айында, ок атышпоо келишимине чейин, Израил дүйнөлүк обочолонууга кептелгенин жана мындан ары өзүнө көбүрөөк таянууга аргасыз экенин айткан.
Ал Израил өзгөчө экономикалык жактан күчөгөн кысымга туш болуп жатканын, ошондуктан өзүн-өзү камсыздоону арттырууга тийиш экенин моюнга алган.
Оппозиция лидери Яир Лапид да Израилдин “кыйрашы” жана режимдин “обочолонушу” жөнүндө эскерткен.
Израилдин оппозициялык партиясынын лидери ошондой эле акыркы эки жылда Израилдин кабинетине режимдин дүйнөлүк аренадагы “критикалык” абалы жөнүндө бир нече жолу эскерткен. Ал спорт, маданият, соода жана өзгөчө эл аралык мамилелер тармагында Израил саясий төмөндөөгө жана болуп көрбөгөндөй санкцияларга туш болуп жатканын билдирди.
Ал эми израилдик “Haaretz” гезити Газа согушу так максатсыз жүргүзүлгөнүн белгилеп, эки жылдык жаңжалдан кийин Израил эл аралык обочолонууга түшүп, “саясий жактан акыркы абалда” турганын эскерткен.