Индиянын премьер-министри Нарендра Моди Москвага сапары жыйынтыкталды. Сапардын алкагында  биргелешкен документтерге кол коюлуп, биргелешкен долбоорлор талкууланып, эки өлкөнүн артыкчылыктуу стратегиялык өнөктөштүгү ырасталды.

Моди менен Орусиянын президенти Владимир Путин ВДНХдагы “Атом” павильонунун экспозициясын кыдырып, Кремлде расмий сүйлөшүүлөрдү өткөрүштү. Индиянын премьер-министрине Ыйык апостол Андрей Первозванныйдын ордени менен сыйланды. 

Путин менен Моди эки өлкөнүн мамилеси тууралуу

Путиндин айтымында, Орусия менен Индиянын ортосунда «ондогон жылдар бою өнүгүп келген абдан узак достук, жакшы мамилелер бар». Мамилелер «өзгөчө артыкчылыктуу стратегиялык өнөктөштүк мүнөзгө ээ».

Негизги көңүл Индия элинин да, Россия Федерациясынын элдеринин да таламдарына ылайык келе турган соода-экономикалык байланыштарды өнүктүрүүгө бурулууда.

• Орусия Модиге “эң орчундуу көйгөйлөргө”, анын ичинде Москванын “Украина кризисин чечүүнүн кээ бир жолдорун, биринчи кезекте тынчтык жолу менен чечүү аракетине көңүл бургандыгы үчүн ыраазы.
• Индиянын премьери өз кезегинде Орусия менен Индия “келечекте чогуу иштеп, кызматташуунун бардык аспектилерин тереңдетип, жаңы максаттарга жетет” деп баса белгиледи.
• Индия Украинада тынчтык орнотуу маселесинде “ар кандай жардамга” даяр: “Биз диалогдун тынчтык жолу гана керек экенине ишенебиз”, – деди Моди.

Стратегиялык өнөктөштүк

• Орусиянын тышкы иштер министри Сергей Лавров белгилегендей, бул сапар эки лидердин жана эки өлкөнүн стратегиялык өнөктөштүктү ар тараптуу илгерилетүүгө көңүл бургандыгын тастыктады.

Путин менен Моди өз ара мамилелерди бардык тармактарда тереңдетүүгө басым жасашканын баса белгилешти: «Буга экономика, саясий диалог, гуманитардык, маданий, спорттук, билим берүү тармагындагы байланыштар, аскердик-техникалык жана аскердик кызматташтык кирет».

• Президент менен премьер-министр белгилеген эки тараптуу милдеттерден тышкары, эл аралык абал, биринчи кезекте Россиянын БРИКСке төрагалык кылуусунун алкагында пикир алмашуу болду.

Нарендра Моди Путиндин чакыруусун кабыл алып, быйыл октябрда Казанда өтө турган БРИКСтин саммитине катышат.

• Шанхай Кызматташтык Уюмунун өнүгүү перспективалары да кеңири талкууланды: «Бул жерде да тараптар бул формат Москва үчүн да, Нью-Дели үчүн дагы эң жогорку артыкчылыктардын бири экенин ырасташты».
• Алар ошондой эле G20 ортосундагы кызматташтык жана БУУдагы өз ара аракеттенүү жөнүндө сүйлөштү.

Эсептөөлөр жана байланыштар

• ВТБнын жетекчиси Андрей Костиндин айтымында, учурда эки өлкөнүн улуттук банк карталарын кабыл алуу боюнча “конструктивдүү талкуу” жүрүп жатат. Жалпысынан “Индия өлкөсү орус тарап менен кызматташууга оң көз карашта”.
• Россия президентинин аппаратынын жетекчисинин орун басары Максим Орешкин баса белгилегендей, стратегиялык багыттардагы өзүнчө пункт «улуттук валюталарды колдонууга арналган, бул жерде чындыгында абдан чоң жетишкендиктер бар, соода жүгүртүүнүн 70%ы азыртадан эле улуттук валюталар менен тейленет.
• Улуттук төлөм карталарын кабыл алуу маселеси боюнча борбордук банктар ортосунда кызматташуу боюнча да макулдашуу бар.
• Орешкин белгилегендей, Россия менен Индиянын лидерлери транспорттук коммуникациялар, биринчи кезекте Түндүк-Түштүк коридорун өнүктүрүү тууралуу да сүйлөшүштү.

Энергобулактарды жеткирүү

• РФ вице-премьер-министри Александр Новак Орусия менен Индия мунай жеткирүү боюнча узак мөөнөттүү келишим түзүү мүмкүнчүлүгүн карап жатканын, эки өлкө тең мындай мамилелерге кызыкдар экенин, аларда мунай иштетүүчү завод боюнча биргелешкен долбоор бар экенин белгиледи.
• Мындан тышкары, тараптар газ тармагындагы кызматташтыкты кеңейтүү мүмкүнчүлүктөрүн изилдеп жатышат.
• Россия Арктиканын шельфинде да, Сахалинде да отун-энергетика комплексинде индиялык компаниялар менен кызматташууну улантууга үмүттөнөт.

Кол коюлган документтер

• Модинин Москвага расмий сапары учурунда Орусия менен Индия эки биргелешкен билдирүүгө жана башка тогуз документке кол коюшту.
• Биргелешкен билдирүү XXII Орусия-Индия саммитинин жыйынтыгы боюнча кабыл алынган.

Анда, атап айтканда, орус-индия соода жүгүртүүсү 2030-жылга чейин 100 миллиард долларга жеткирилери белгиленген.

• Дагы бир биргелешкен билдирүү 2030-жылга чейинки экономикалык кызматташтыкка тиешелүү, аны эки өлкөнүн соода-технологиялык, экономикалык жана маданий кызматташуусу боюнча өкмөттөр аралык комиссиянын алкагындагы деталдуу программа деп атоого болот.
• Кол коюлган документтер Ыраакы Чыгышта 2029-жылга чейин соода-экономикалык жана инвестициялык чөйрөлөрдө кызматташууга тиешелүү.