Суроо: Тамактануу алдында Бисмиллах айтуу фарзбы? ЖООП Фарз эмес. Такмактануу алдында Бисмиллахиррахманиррахим деп айтуу жана акырында Алхамдулиллах деп айтуу – сүннөт. (Хиндиййа) Хадиси шарифте айтылган: «Тамактан кийин «Ал-хамдулиллахиллази атамана хазаттаама ва разакана мин гайри хавлин минна ва ла куввах» деген дубаны окугандын күнөөлөрү кечирилет». [Абу Давуд]«Бири ичип-жегенден кийин «Алхамдулиллахиллахи атамани ва ашбаани ва сакани ва арвани» деген дубаны окуса энеден төрөлгөн күнкүдөй күнөөсүз болот» [Ибни Сунни]Пайгамбарыбыз алейхиссалам тамактан кийин «Ал-хамду-лиллахиллази ва сакана ва жаалана муслимин» деп дуба кылчу. (Тирмизи) Тамактан кийин жогорудагы дубаларды дагы ичине камтыган…

Суук түшкөндөн тарта көп адамдар грипп, сасык тумоо, суук тийүү сындуу ооруларга чалдыга баштайт. Бул оорулардын келип чыгуусуна эң биринчи иммунитеттин алсыздап кетиши себеп болот. Адам организми үчүн иммунитеттин бекем, күчтүү болушу абдан маанилүү. Иммунитет – организмдин инфекцияларга жана чоочун заттарга каршылык көрсөтүүсү. Исламда иммунитетти күчтөндүрүү үчүн кандай ыкмалар колдонулат? Бул макалада ден соолукту чыңдап, оорулардан алыс болуу үчүн бир канча кеңештерди сунуштайбыз. Уйку Бардык керектүү гормондор кечки саат 10дон таңкы 5ке чейин иштелип чыгат….

Мээримдүү жана ырайымдуу Алланын ысымы менен баштаймын Калам аалымдары Алланын бирлигин далилдеген түрдүү аргументтерди айтышкан. Алардын ичинен эң белгилүүсү «бурхан-и таману» далили болуп саналат. Акыл-эси жайында болгон бардык адам чыныгы кудирет ээсине туруштук бере турган, атаандаштык жарата турган же тең тайлаша алган күчтүн жок экенине ынанат. Эгерде кудай менен тең тайлаша ала турган зат болсо, анда кудай – кудай боло албайт эле. Акыйкаттан алыс, чындыгы жок же бурмаланган дин жана ишенимдерде айтылган кудайдын адам менен…

Мээримдүү жана ырайымдуу Алланын ысымы менен баштаймын Өткөн кылымдагы 70 жылдык атеисттик саясат жана учурдагы кээ бир дүйнөлүк күчтөр тарабынан ырааттуу жүргүзүлүп жаткан исламофобия тенденциясы кыргыз коомунун кудай жөнүндөгү дүйнө таанымын олку-солку кылып, айрым адамдар тарабынан «кудай барбы?» деген суроо уламдан-улам коюлууда. Ырасында бул собол миң жылдардан бери келе жаткан эзелки суроо. Дал ушул суроонун үстүндө улуу даанышмандар, ойчулдар, философтор кызыл чеке болуп талашып келген. Кыргыз эли кан төгүүсүз кабыл алган жана миң жылдар бою…

Намаздан кийин имамдын коомго карап олтурушу, соң баары жамаат болуп зикрлерди айтып, анан колдорун көтөрүп дуа кылуусу, коомдун имамдын дуасына «Амийн, амийн» деп турушу жөнүндө суроолор көп. Мурда бул маселеде эч кеп-сөз көтөрүлбөйт болчу. Бирок кийинки учурда түрдүү себептерге көрө суроолор көбөйүп кетти. Негизи бул маселе мурда эле чечилген, мухаддистер өз китептеринде бул жааттагы хадистерди риваят кылган жана факихтер да өз китептеринде аны жакшылап анализдеп, чечип беришкен. Бирок кээ бир адамдар бул маселени кайра дагы…

Пайгамбарыбыз ﷺ : “Ушак – мусулман бир тууганынын артынан ага жакпаган сөздөрдү айтуу” деген. Демек, бирөөнүн артынан анын дене мүчөсүндөгү кемчилиги тууралуу болсун, тексиздиги тууралуу болсун, же дини, же дүнүйөсү тууралуу кайсы бир кемчиликтерин айтса, булардын баары – ушак-айың. Аллах Таала мындай дейт:“Адамдарды артынан сынга алып, тили жана кыймыл-аракети менен шылдыңдагандарга азап болсун!”.Алланын Элчиси ﷺ :“Ушакчылар бейишке кире албайт”деген.Дагы бир хадисте:“Ушак-айыңдан сактангыла, анткени ушак зынадан да оор күнөө. Зына кылган киши тообо кылса, Аллах аны…

Акыркы мезгилде көпчүлүк дени сак жашоо образын калыптандыруу, туура тамактанууну баштоо тууралуу ойлонуп баштады. Албетте, бул жакшы көрүнүш. Бирок кээ бир азыктардан баш тартуу, режим менен жашоо дегенге жеткенде көйгөйлөр, бүтпөгөн суроолор жаралат. Ошону эске алуу менен бул жолку маегибиз туура тамактанып баштоонун оңой жолдору, рацион түзүү, деги эле ден соолугубузга кам көрүү жөнүндө болмокчу. Суроолорубузга жалпы практикалык врач, «Sunna medicine” салттуу жана алтернативдүү медицина адистеринин профессионалдуу ассоциациясынын президенти, “Дени сак жашоого кадам” курсунун автору…

Бир күнү Сахабалар Хазрети Алинин мартабасын билүү үчүн Пайгамбарыбыздан мындай деп сурашты: – Йа, Расулаллах! Хазрети Алини ушунчалык жакшы көрүүңүздүн себебин айтасызбы? Пайгамбарыбыз: – Андай болсо Алини чакыргыла! – деди. Бирөө Хазрети Алини чакырууга кетти. Калгандарынан Пайгамбарыбыз мындай деп сурады: – Бир адамга жакшылык кылсаңар, ал эми ал адам силерге жамандык кылса силер эмне кыласыңар? – Жакшылык менен жооп беребиз. – Кайра жамандык кылса дагы жакшылык кыласыңарбы? – Ооба, жакшылык кылабыз. – Силерге үчүнчү жолу…

Узун бир хадиси шарифтин бир бөлүмү мындай: Эң бекем кулп – келиме-и шахадат. Эң баалуу сөз – Аллахты зикир кылуу. Эң жакшы илим – пайдаланылган илим. Эң жакшы байлык – көңүл байлыгы. Эң жакшы азык – такыбаа. Эң жакшы иш – парз болгон амалдарды орундоо. Эң кадырлуу өлүм – шейит болуп өлүү. Эң жаман нерсе – бидат. Эң жаман кечирим – өлүм учурундагы кечирим. Эң жаман өкүнүү – кыяматтагы өкүнүү. Эң жаман табыш – пайыздан…

Пайгамбарыбыз (алейхиссалам) 571-жылы Чын куран айынын жыйырмасына дал келген Рабиул аввал айынын он экисинде, Дүйшөнбү күнү таңга маал Мекке-и Мукаррама шаарында дүйнөгө келген. Дүйнөнүн бардык түпкүрүндөгү мусулмандар жыл сайын ушул түндү мавлид түнү катары белгилеп келишет. Атасы Абдуллах эрте кайтыш болгон. Энесинин аты Амина, чоң атасынын аты Абдулмутталиб болгон. Курайш уруусунун Хашим уулдарынан чыккан. Алты жашында энеси, сегиз жашында чоң атасы Абдулмутталиб кайтыш болгон. Абдулмутталиб Курайш уруусунун башчысы эле. Анын он эки уулу, алты кызы болгон. Пайгамбарыбыз…

Ислам – адам жана коом мамилелеринин дини (аль ислам – динуль муъамаля). Тилекке каршы, учурда карызды кайтаруу жана сактоого берилген бирөөнүн мүлкүнө (аманатка) жасалган мамилеге байланыштуу жагымсыз жагдайларга көп дуушар болуудабыз. Диндеги бир туугандарыбыздын кылык-жоругу боюнча суроолор, арыз-даттануулар, нааразылыктар көп келет. Айрыкча, беш убак намаз окуган, ыйык Рамазанда орозо туткан, диний келбети бар (сүннөт боюнча сакал койгон, топу кийген, тесме көтөргөн), финансылык мүмкүнчүлүккө ээ болуп туруп, карызды төлөбөй жүргөндөр, аманатты кайтарбагандар кездешет. Ислам – бул…

Мээримдүү жана ырайымдуу Алланын аты менен баштаймын Тасаттур – сөздүк маниси «оронуу», «жамынуу»; «өзү менен башкалардын ортосуна перде коюу», «бир нерсенин ичинде же аркасында жашынуу» деген маанилерге келет. Ал эми терминдик мааниси талаптары жана өлчөмдөрү диний жактан белгиленген жамынуу милдеттүүлүгү деп түшүнсөк болот.[1] Оронуунун синоними катары хижаб (хиджаб), жоолук, оромрол, паранжы сыяктуу сөздөр аралаш колдонулса, антоними – жылаңачтык. Тагыраагы, исламда табарружга – көңүл бурдуруу жана өзүн көрсөтүүгө тыюу салынган. Биз макалабызда оронуу деп жалпылап колдонууну эп…

Суроо: Динибизде бак отургузуунун маанилүүлүгү эмнеде? Жооп Мөмөлүү, мөмөсүз бактардын жана токойлордун адамдарга болгон пайдалары чексиз. Адамдарга бул сыяктуу бир кызмат кылуунун динибизде маанилүүлүгү чоң. Бул тууралуу билдирилген хадиси шарифтердин айрымдары төмөндөгүдөй: “Отургузулган бактан алына турган мөмөнүн саны канча болсо ошончо сооп аны отургузган адамга берилет.” [И. Ахмед] “Бир адам бир мөмө бак отургузса, ал бакты жемиш бергенге чейин коргоп караса бул бактан төгүлгөн ар бир мөмө Аллахтын алдында ал адам үчүн бир садага болот.” [И. Ахмед] “Бир…

Суроо: Кээде башыбыз катып кетет. Башыбызга кыйынчылык түшүп же бир нерседен коркуп же карызыбызды төлөй албай кыйналабыз. Булардан кутулуу үчүн кандайдыр бир дуба барбы? ЖООП Ар бир дарттын дабасы бар. Аллаху таала чарасыз дарт жараткан эмес. Жашоо, мал-мүлк ээси болуу сыяктуу дүнүйөлүк нематтардын бардыгы үчүн себептерди жараткан. Себептерине жармашкан адам ушул нематтардан албетте куру калбайт. Акырет нематтарына жетүү да ушундай. Мисалы, жалкоолуктун дарысы намаз окуу. Адам башына түшкөн жагымсыз жагдайларда гафил болбостон (уктабастан) чарасына кароо…