Кабуснама 1082-жылы Кухистан султаны Искендер бин Кабустун өз уулу Гилан Шахка карата кылган насааттары болуп саналат. Тарых боюнча көптөгөн падыша, султан жана мамлекет адамы тарабынан бир канча тилге которулуп, тарыхый жана ахлак чыгармаларына булак болуп эсептелет. КАБУСНАМА Эй уул, мен эми карыдым. Алсыз жана азыгым жок абалда жолдун акырына келдим. Өлүм катын колума беришти. Ал кат – сакалымдын агаруусу. Азыр сага өмүрлүк тажрыйбаларым менен тапкан бир канча насаатым жаныңа калтырар белегим болсун. Бул насааттарыма моюн…

Мухаммад Жаъфар Табаси “Азирети Фатима аз-Захра (а.с) тууралуу шия менен суннилердин 25 орток темасы” деген макаласында мындай деп жазган: Такфирчи ваххабизм медиа пропагандасында Азирети Фатиманын (а.с) жашоосуна тиешелүү болгон окуяларды жана маселелерди жашырууга аракет жасашат жана аларды шийилерге гана тиешелүү, жасалмаланган деп таанытышат.Бирок ишенимдүү жана белгилүү “Ахли сунна” булактары Азирети Захранын (а.с) инсандык макамынын, анын коомдук ишмердүүлүгүнүн жана саясий кеңири позициясын кабарлашкан. Жалпысынан Азирети Фатиманын (а.с) кулк-мүнөзү жана өмүр таржымалы тууралуу шия жана суннит булактарында…

Мындан туура эки жыл мурда, 2020-жылы 3-январда Ирандын генералы, улуттук баатыр Касем Сулеймани АКШнын Багдад эл аралык аэропортунун жанына абадан жасаган соккусунда өлтүрүлгөн. Аймак элинин, дүйнө элинин тынчтыгы үчүн террордук топторго каршы күрөшүп, шейит болгон Сулейманинин жаркын элесине арнап, төмөндө анын өз элине калтырган осуятын жарыялайбыз. Мен диндин принциптерине күбөлүк берем “Күбөлүк берем: Тирилүү – акыйкат, Куран – акыйкат, бейиш менен тозок – чындык, суроолор жана жооптор – чындык, тирилүү, адилеттүүлүк, имамдык, пайгамбарлык – чындык. Кудай! Сиздин…

Суроо: Береке жана берекетсиздик деген эмне? ЖООП Береке – бул аз оокаттын көп пайдага жароосу. Аз оокат берекелүү болгондо көп адамдын ырахат болуусуна, жакшы иштердин кылынуусуна жарайт. Ээсинин дүнүйөдө жана акыретте жамандыкка кирүүсүнө себеп болчу берекелүү болбогон көп оокат болот. Ошондуктан, мал-оокаттын көп болуусун эмес берекелүү болуусун тилеш керек! Ырыскы эч өзгөрбөйт, азайбайт жана көбөйбөйт. Эч ким эч кимдин ырыскысын жей албайт. Эч ким өз ырыскысын жеп бүтүрмөйүн өлбөйт. Ким эгер Аллаху таала буйрук кылгандыгы үчүн…

Исраил уулдарына жиберилген пайгамбарлардан. Муса алейхиссаламдан кийин жиберилип, Муса алейхиссаламдын жээни же өкүлү эле. Аты Юша болуп, христиандар Йешу дешет. Юсуф алейхиссаламдын урпагы болгон Нундун уулу. Энеси Муса алейхиссаламдын кыз бир тууганы. Юша алейхиссалам Муса алейхиссаламга билдирилген диндин негиздерин адамдарга насааттады. Мысырда туулган Юша алейхиссалам Муса алейхиссаламдын өзгөчө шакирти, калыс кызматчысы жана эң жакын досторунан эле. Муса алейхиссалам Фараондун зулумдугунан улам Аллаху тааланын буйругу менен өзүнө ишенген жана баш ийгендер менен бирге Мысырдан Тих чөлүнө…

Суроо: Тамактануу алдында Бисмиллах айтуу фарзбы? ЖООП Фарз эмес. Такмактануу алдында Бисмиллахиррахманиррахим деп айтуу жана акырында Алхамдулиллах деп айтуу – сүннөт. (Хиндиййа) Хадиси шарифте айтылган: «Тамактан кийин «Ал-хамдулиллахиллази атамана хазаттаама ва разакана мин гайри хавлин минна ва ла куввах» деген дубаны окугандын күнөөлөрү кечирилет». [Абу Давуд]«Бири ичип-жегенден кийин «Алхамдулиллахиллахи атамани ва ашбаани ва сакани ва арвани» деген дубаны окуса энеден төрөлгөн күнкүдөй күнөөсүз болот» [Ибни Сунни]Пайгамбарыбыз алейхиссалам тамактан кийин «Ал-хамду-лиллахиллази ва сакана ва жаалана муслимин» деп дуба кылчу. (Тирмизи) Тамактан кийин жогорудагы дубаларды дагы ичине камтыган…

Суук түшкөндөн тарта көп адамдар грипп, сасык тумоо, суук тийүү сындуу ооруларга чалдыга баштайт. Бул оорулардын келип чыгуусуна эң биринчи иммунитеттин алсыздап кетиши себеп болот. Адам организми үчүн иммунитеттин бекем, күчтүү болушу абдан маанилүү. Иммунитет – организмдин инфекцияларга жана чоочун заттарга каршылык көрсөтүүсү. Исламда иммунитетти күчтөндүрүү үчүн кандай ыкмалар колдонулат? Бул макалада ден соолукту чыңдап, оорулардан алыс болуу үчүн бир канча кеңештерди сунуштайбыз. Уйку Бардык керектүү гормондор кечки саат 10дон таңкы 5ке чейин иштелип чыгат….

Мээримдүү жана ырайымдуу Алланын ысымы менен баштаймын Калам аалымдары Алланын бирлигин далилдеген түрдүү аргументтерди айтышкан. Алардын ичинен эң белгилүүсү «бурхан-и таману» далили болуп саналат. Акыл-эси жайында болгон бардык адам чыныгы кудирет ээсине туруштук бере турган, атаандаштык жарата турган же тең тайлаша алган күчтүн жок экенине ынанат. Эгерде кудай менен тең тайлаша ала турган зат болсо, анда кудай – кудай боло албайт эле. Акыйкаттан алыс, чындыгы жок же бурмаланган дин жана ишенимдерде айтылган кудайдын адам менен…

Мээримдүү жана ырайымдуу Алланын ысымы менен баштаймын Өткөн кылымдагы 70 жылдык атеисттик саясат жана учурдагы кээ бир дүйнөлүк күчтөр тарабынан ырааттуу жүргүзүлүп жаткан исламофобия тенденциясы кыргыз коомунун кудай жөнүндөгү дүйнө таанымын олку-солку кылып, айрым адамдар тарабынан «кудай барбы?» деген суроо уламдан-улам коюлууда. Ырасында бул собол миң жылдардан бери келе жаткан эзелки суроо. Дал ушул суроонун үстүндө улуу даанышмандар, ойчулдар, философтор кызыл чеке болуп талашып келген. Кыргыз эли кан төгүүсүз кабыл алган жана миң жылдар бою…

Намаздан кийин имамдын коомго карап олтурушу, соң баары жамаат болуп зикрлерди айтып, анан колдорун көтөрүп дуа кылуусу, коомдун имамдын дуасына «Амийн, амийн» деп турушу жөнүндө суроолор көп. Мурда бул маселеде эч кеп-сөз көтөрүлбөйт болчу. Бирок кийинки учурда түрдүү себептерге көрө суроолор көбөйүп кетти. Негизи бул маселе мурда эле чечилген, мухаддистер өз китептеринде бул жааттагы хадистерди риваят кылган жана факихтер да өз китептеринде аны жакшылап анализдеп, чечип беришкен. Бирок кээ бир адамдар бул маселени кайра дагы…

Пайгамбарыбыз ﷺ : “Ушак – мусулман бир тууганынын артынан ага жакпаган сөздөрдү айтуу” деген. Демек, бирөөнүн артынан анын дене мүчөсүндөгү кемчилиги тууралуу болсун, тексиздиги тууралуу болсун, же дини, же дүнүйөсү тууралуу кайсы бир кемчиликтерин айтса, булардын баары – ушак-айың. Аллах Таала мындай дейт:“Адамдарды артынан сынга алып, тили жана кыймыл-аракети менен шылдыңдагандарга азап болсун!”.Алланын Элчиси ﷺ :“Ушакчылар бейишке кире албайт”деген.Дагы бир хадисте:“Ушак-айыңдан сактангыла, анткени ушак зынадан да оор күнөө. Зына кылган киши тообо кылса, Аллах аны…

Акыркы мезгилде көпчүлүк дени сак жашоо образын калыптандыруу, туура тамактанууну баштоо тууралуу ойлонуп баштады. Албетте, бул жакшы көрүнүш. Бирок кээ бир азыктардан баш тартуу, режим менен жашоо дегенге жеткенде көйгөйлөр, бүтпөгөн суроолор жаралат. Ошону эске алуу менен бул жолку маегибиз туура тамактанып баштоонун оңой жолдору, рацион түзүү, деги эле ден соолугубузга кам көрүү жөнүндө болмокчу. Суроолорубузга жалпы практикалык врач, «Sunna medicine” салттуу жана алтернативдүү медицина адистеринин профессионалдуу ассоциациясынын президенти, “Дени сак жашоого кадам” курсунун автору…

Бир күнү Сахабалар Хазрети Алинин мартабасын билүү үчүн Пайгамбарыбыздан мындай деп сурашты: – Йа, Расулаллах! Хазрети Алини ушунчалык жакшы көрүүңүздүн себебин айтасызбы? Пайгамбарыбыз: – Андай болсо Алини чакыргыла! – деди. Бирөө Хазрети Алини чакырууга кетти. Калгандарынан Пайгамбарыбыз мындай деп сурады: – Бир адамга жакшылык кылсаңар, ал эми ал адам силерге жамандык кылса силер эмне кыласыңар? – Жакшылык менен жооп беребиз. – Кайра жамандык кылса дагы жакшылык кыласыңарбы? – Ооба, жакшылык кылабыз. – Силерге үчүнчү жолу…

Узун бир хадиси шарифтин бир бөлүмү мындай: Эң бекем кулп – келиме-и шахадат. Эң баалуу сөз – Аллахты зикир кылуу. Эң жакшы илим – пайдаланылган илим. Эң жакшы байлык – көңүл байлыгы. Эң жакшы азык – такыбаа. Эң жакшы иш – парз болгон амалдарды орундоо. Эң кадырлуу өлүм – шейит болуп өлүү. Эң жаман нерсе – бидат. Эң жаман кечирим – өлүм учурундагы кечирим. Эң жаман өкүнүү – кыяматтагы өкүнүү. Эң жаман табыш – пайыздан…

Пайгамбарыбыз (алейхиссалам) 571-жылы Чын куран айынын жыйырмасына дал келген Рабиул аввал айынын он экисинде, Дүйшөнбү күнү таңга маал Мекке-и Мукаррама шаарында дүйнөгө келген. Дүйнөнүн бардык түпкүрүндөгү мусулмандар жыл сайын ушул түндү мавлид түнү катары белгилеп келишет. Атасы Абдуллах эрте кайтыш болгон. Энесинин аты Амина, чоң атасынын аты Абдулмутталиб болгон. Курайш уруусунун Хашим уулдарынан чыккан. Алты жашында энеси, сегиз жашында чоң атасы Абдулмутталиб кайтыш болгон. Абдулмутталиб Курайш уруусунун башчысы эле. Анын он эки уулу, алты кызы болгон. Пайгамбарыбыз…